W niedzielę warto poszukać miejsca, gdzie można zapalić znicz pamięci

W Wielkopolsce, regionie łódzkim, na Pomorzu Gdańskim, Kujawach i Górnym Śląsku w miejscach pamięci zapłoną znicze dla ofiar niemieckich zbrodni dokonanych w ramach operacji służących eksterminacji polskich elit.

Akcja "Zapal znicz pamięci" prowadzona jest w regionach wcielonych w 1939 r. do III Rzeszy. W ten sposób przypominani są ci, którzy jako pierwsi zostali poddani eksterminacji po agresji III Rzeszy na Polskę.

Kampania jest wspólnym przedsięwzięciem Oddziałowych Biur Edukacji Narodowej IPN w Poznaniu, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Bydgoszczy oraz Radia Poznań i regionalnych rozgłośni Polskiego Radia. Akcja odbywa się pod patronatem honorowym Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Patronem medialnym jest portal dzieje.pl.

„Z tą inicjatywą jestem związany od początku, bo ważna jest pamięć i identyfikacja z ofiarami tamtego mrocznego czasu. To symboliczne, ale znaczące działanie. Gest, który ma tym większy sens, im więcej ludzi go wykona. Zachęcam do tego, by w swoim otoczeniu poszukać miejsca, gdzie można zapalić znicz pamięci ofiar rozstrzelanych w 1939 roku, ale i wszystkich bohaterów II wojny światowej” – powiedział PAP Marek Woźniak.

Marszałek podkreślił, że od samego początku przedsięwzięciu towarzyszy bardzo duże zaangażowanie społeczne.

„We wszystkich miejscach, w których zapalałem znicz pamięci w Wielkopolsce, odbywało się to w uroczystej oprawie i podniosłej atmosferze. To owoc świetnej pracy wielu ludzi, także nauczycieli, którzy skutecznie zainspirowali młodzież szkolną do tego, by rozejrzeli się wokół siebie, znaleźli nie tylko miejsca kaźni, ale i dostrzegli w tych ofiarach drugiego człowieka i jego historię. Naszą wspólną historię” - powiedział.

Celem akcji edukacyjno-medialnej jest upamiętnienie pomordowanych mieszkańców ziem wcielonych do III Rzeszy w miejscach zbrodni dokonanych przez Niemców w ramach "politycznego oczyszczania gruntu", operacji "Tannenberg" i "Akcji Inteligencja" w pierwszych miesiącach niemieckiej okupacji w 1939 r. Inicjatorką akcji "Zapal znicz pamięci" jest Anna Gruszecka, b. dziennikarka Radia Merkury w Poznaniu.

Koordynatorka akcji Marta Szczesiak-Ślusarek z poznańskiego oddziału IPN powiedziała PAP, że Niemcom zależało na tym, by eksterminować polskie elity, utrudnić powstawanie ruchu oporu - w dużej mierze osiągnęli założone cele.

W tym roku IPN Poznań w szczególny sposób przypomina egzekucje przedstawicieli polskich warstw przywódczych w lesie w okolicy wsi Bukowiec koło Wągrowca. 8 grudnia 1939 roku Niemcy zamordowali tam ponad 100 osób.

IPN Łódź przywołuje historię masowych aresztowań przeprowadzonych po przyłączeniu Łodzi do III Rzeszy. Prowadzone na terenie ziemi łódzkiej aresztowania miejscowej elity polityczno-intelektualnej państwa polskiego skutkowały zatrzymaniem ok. 1,5 tys. osób. Większość uwięzionych skazano na karę śmierci i rozstrzelano w masowych egzekucjach.

IPN Katowice przypomina "Krwawy Poniedziałek" – niemiecką zbrodnię wojenną na mieszkańcach Częstochowy 4 września 1939 roku. Po tym, gdy w mieście zginęło dziewięciu niemieckich żołnierzy, zamordowanych zostało kilkuset mieszkańców miasta.

IPN Bydgoszcz w tym roku upamiętnia zbrodnię pomorską 1939. Była to eksterminacja przez Niemców na terenie przedwojennego województwa pomorskiego w ponad 400 miejscowościach polskiej ludności cywilnej, osób chorych psychicznie, pomorskich Żydów. Zamordowano przynajmniej 16 tys. osób. Zbrodnia pomorska 1939 była przykładem zbrodni sąsiedzkiej – jej głównymi sprawcami byli miejscowi Niemcy.

Oddział IPN w Gdańsku prowadzi tegoroczną odsłonę akcji pod hasłem "Golgota pomorskiego nauczycielstwa". Jest poświęcona pamięci pomorskich pedagogów zamordowanych w latach 1939-1945. Na około 5,6 tys. polskich nauczycieli, którzy nie przeżyli wojny, 1079 było związanych z Pomorzem.

IPN zachęca uczestników do udokumentowania miejsca, w którym zapalono znicz i wysłania zdjęcia z krótkim opisem na adres: zapalzniczpamieci@ipn.gov.pl.

Szczegółowa lista miejsc objętych w tym roku akcją jest dostępna na stronie internetowej IPN. Osoby, które prześlą zdjęcie z opisem mają możliwość otrzymania zaproszenia na koncert zaduszkowy, który odbędzie się w Teatrze Muzycznym w Poznaniu 30 października. (PAP)

autor: Rafał Pogrzebny

rpo/ dki/